(Khởi Nghiệp Xanh) Không chỉ dừng lại ở vai trò trong gia đình, phụ nữ hiện đại ngày nay còn mạnh dạn theo đuổi đam mê, tự tin khởi nghiệp từ chính những sản vật quê hương. Với tinh thần sáng tạo, không ngại đổi mới, nhiều phụ nữ Quảng Ngãi đã tận dụng nguồn tài nguyên địa phương, ứng dụng công nghệ để gia tăng giá trị nông sản, mở ra những hướng đi bền vững, góp phần phát triển kinh tế cho cộng đồng.
Giữ gìn và nâng tầm đặc sản cá bống sông Trà
Từ lâu, cá bống sông Trà đã trở thành biểu tượng ẩm thực của Quảng Ngãi, gắn liền với dòng sông Trà Khúc trứ danh. Nhận thấy tiềm năng của đặc sản này, chị Thượng Thị Bình Uyên ở thôn An Phú, xã Hành Thuận, huyện Nghĩa Hành đã khởi nghiệp thành công bằng cách đa dạng hóa các sản phẩm từ cá bống, mang đến những giá trị mới cho sản vật truyền thống.
Tại xưởng sản xuất của mình, chị Uyên tỉ mỉ chế biến từng mẻ cá rim thơm lừng. Chị chia sẻ rằng cá bống sông Trà là đặc sản chỉ có ở Quảng Ngãi, nổi tiếng với vị thơm ngon đặc biệt. Ngày trước, người dân chỉ quen rim cá bống với mắm, đường, tiêu, ớt để ăn cùng cơm trắng. Mong muốn sáng tạo thêm nhiều sản phẩm mới từ cá bống nhưng vẫn giữ nguyên hương vị truyền thống đã thôi thúc chị tìm tòi, thử nghiệm những cách chế biến mới.
Với ý tưởng đó, chị Uyên đã nghiên cứu cách kết hợp cá bống với cơm cháy, tạo ra món cơm cháy cá bống độc đáo. Để làm được điều này, chị đã trải qua nhiều lần thử nghiệm để đảm bảo cơm cháy không bị vỡ vụn và cá bống bám chặt vào bề mặt. Chưa dừng lại ở đó, chị tiếp tục sáng tạo ra bánh phồng cá bống, sử dụng bột mì và gia vị đặc trưng để tạo ra sản phẩm mới lạ nhưng vẫn đậm hương vị quê hương.
Nhờ sự kiên trì và sáng tạo, các sản phẩm của chị Uyên đã đạt chứng nhận OCOP ba sao năm 2023 và được công nhận là sản phẩm công nghiệp nông thôn tiêu biểu khu vực miền Trung và Tây Nguyên năm 2024. Không chỉ vậy, chị còn giành giải ba toàn quốc tại cuộc thi Tìm kiếm ý tưởng dự án khởi nghiệp năm 2023 do Trung ương Đoàn và Hội Liên hiệp Thanh niên Việt Nam tổ chức.
Hiện mỗi tháng, cơ sở của chị tiêu thụ khoảng một nghìn sản phẩm, mang lại nguồn thu nhập ổn định. Dù khởi nghiệp không hề dễ dàng, chị Uyên vẫn kiên trì theo đuổi đam mê, truyền cảm hứng mạnh mẽ đến những phụ nữ muốn khởi nghiệp từ đặc sản địa phương.
Biến làng hoa Nghĩa Hiệp thành vùng nguyên liệu cho trà cúc chi tiến vua
Là một trong những làng hoa nổi tiếng nhất Quảng Ngãi, Nghĩa Hiệp từ lâu đã gắn liền với nghề trồng hoa cúc truyền thống. Tuy nhiên, phần lớn hoa cúc chỉ được trồng vào vụ Tết, khiến đất đai bị bỏ trống nhiều tháng trong năm. Nhận thấy tiềm năng này, chị Trần Thị Thanh Hà ở xã Nghĩa Hiệp, huyện Tư Nghĩa đã mạnh dạn đưa giống hoa cúc chi về trồng và chế biến thành trà hoa cúc, một loại trà từng được dùng để tiến vua thời xưa.
Hành trình khởi nghiệp của chị Hà không hề dễ dàng. Ban đầu, chị và cha mình là ông Trần Quang Trung, người có hơn ba mươi năm kinh nghiệm trồng hoa, đã phải ra tận Hưng Yên để tìm mua giống hoa cúc chi với chi phí hơn hai mươi triệu đồng. Lần trồng đầu tiên, do chưa quen với đặc tính cây trồng, sản lượng thu hoạch thấp, hoa không đạt chuẩn để chế biến trà.
Không nản lòng, chị Hà tiếp tục thử nghiệm phương pháp nhân giống cúc chi bằng cách cắt ngọn, kích rễ và giâm vào cát, giúp cây phát triển mạnh hơn, thích nghi tốt với điều kiện khí hậu Nghĩa Hiệp. Đến năm 2024, vụ trồng đầu tiên đã thành công với sản lượng đạt hai trăm kilogam trà hoa cúc khô, sản xuất hoàn toàn bằng công nghệ sấy thăng hoa để giữ nguyên màu sắc, hương thơm và dưỡng chất của hoa.
Hiện nay, chị Hà đã đưa ra thị trường ba dòng sản phẩm gồm trà hoa cúc sấy thăng hoa, trà túi lọc từ hoa cúc chi và trà thảo mộc kết hợp kỷ tử, táo đỏ, cam thảo, long nhãn. Giá bán dao động từ tám mươi nghìn đến một trăm hai mươi nghìn đồng mỗi sản phẩm, phù hợp với thị hiếu người tiêu dùng. Tuy nhiên, chị Hà vẫn gặp khó khăn trong việc mở rộng thị trường. Hiện sản phẩm chủ yếu được bán tại các quán cà phê và qua kênh cá nhân. Trong tương lai, chị mong muốn mở rộng quy mô, liên kết với các hộ trồng hoa khác để biến làng hoa Nghĩa Hiệp thành vùng nguyên liệu sản xuất trà cúc chi chất lượng cao.
Nhận xét về mô hình này, ông Phạm Văn Tân, Phó Chủ tịch Ủy ban Nhân dân xã Nghĩa Hiệp, cho biết bước đầu mô hình trà hoa cúc chi của chị Hà đã thành công trong sản xuất và đưa ra thị trường, mở ra hướng đi mới cho người trồng hoa. Ông cũng cho biết thêm, địa phương đang lên kế hoạch liên kết với các công ty lữ hành để mở tour du lịch tham quan làng hoa, nâng cao thu nhập cho người dân.
Phụ nữ Quảng Ngãi dám nghĩ, dám làm, khởi nghiệp sáng tạo
Câu chuyện của chị Uyên và chị Hà là minh chứng rõ nét cho tinh thần khởi nghiệp đổi mới sáng tạo của phụ nữ Quảng Ngãi. Từ những nguyên liệu truyền thống, họ đã tạo ra sản phẩm độc đáo, gia tăng giá trị nông sản địa phương. Không chỉ phát triển kinh tế cho bản thân, họ còn góp phần thúc đẩy sự phát triển chung của quê hương.
Với khát khao khẳng định bản thân, phụ nữ Quảng Ngãi đang từng bước làm chủ cuộc sống, biến những tài nguyên bản địa thành cơ hội kinh doanh, vươn lên mạnh mẽ trên hành trình khởi nghiệp.