(Khởi Nghiệp Xanh) Ba năm trước, khi cầm trên tay sản phẩm từ xơ mướp, chị Võ Thị Ngọc Thư (40 tuổi, Giám đốc Công ty TNHH Đầu tư phát triển Vũ Nguyên, Đà Nẵng) nảy ra ý tưởng khởi nghiệp độc đáo. Nhận thấy sợi mướp dai, nhanh khô, không ám mùi, ít gây xước da, chị bắt tay xây dựng thương hiệu “Mộc Xơ” với các sản phẩm dép, túi, miếng rửa chén, đai tắm…
Không dừng ở ý tưởng, chị Thư hợp tác với nông dân xã Duy Xuyên, cung cấp giống mướp lấy xơ, hướng dẫn kỹ thuật và giám sát từng giàn trồng để đảm bảo chất lượng. Từ diện tích ban đầu 0,5ha, đến nay vùng nguyên liệu đã mở rộng lên gần 18ha tại Quảng Nam, Quảng Ngãi và Bình Định, mỗi tháng cung cấp khoảng 50.000 quả mướp cho xưởng sản xuất.
Các sản phẩm sau sơ chế, phơi khô, gia công và đóng gói được phân phối tại các cửa hàng lưu niệm, đồng thời xuất khẩu sang Hoa Kỳ, Canada, Úc, Hàn Quốc, Hà Lan, đạt sản lượng khoảng 10.000 – 15.000 sản phẩm/tháng. Cuối năm 2024, cây chà lưng xơ mướp của công ty được công nhận OCOP 3 sao, và đến tháng 6/2025, vùng nguyên liệu mướp đạt chuẩn VietGAP, mở đường cho những đơn hàng từ các thị trường “khó tính”.
Hiện xưởng sản xuất tạo việc làm cho 5 lao động cố định, 10 lao động thời vụ cùng nhiều hộ nông dân, với thu nhập ổn định từ 3 – 7 triệu đồng/tháng.
Khởi nghiệp từ… sâu canxi
Cũng xuất phát từ trăn trở về môi trường, kỹ sư công nghệ thông tin Nguyễn Quang Phú (33 tuổi, Hòa Khánh, Đà Nẵng) chọn hướng đi khác: nuôi sâu canxi. Mô hình này tận dụng rác hữu cơ và phân chuồng để làm nguồn thức ăn, vừa xử lý ô nhiễm vừa tạo ra nguồn dinh dưỡng giàu protein cho gia súc, gia cầm.
Anh Phú đầu tư khu nuôi rộng khoảng 50m², thiết kế lồng nuôi ruồi bố mẹ và khay nuôi ấu trùng, mỗi tháng mang lại thu nhập 8 – 10 triệu đồng. Đặc biệt, mô hình có thể phát triển quy mô lớn ngay cả trong không gian hẹp, phù hợp để nhân rộng trong cộng đồng nông dân. Hiện anh đang hỗ trợ chuyển giao kỹ thuật cho nhiều hội viên nông dân trên địa bàn.
Thách thức vốn và hướng hỗ trợ
Dù đạt được thành quả ban đầu, cả chị Thư và anh Phú đều gặp khó khăn về nguồn vốn mở rộng sản xuất. Theo Sở Khoa học và Công nghệ, thành phố đang triển khai các chính sách hỗ trợ khởi nghiệp đổi mới sáng tạo: từ đào tạo kiến thức, nghiên cứu công nghệ sản xuất, đến hỗ trợ đăng ký nhãn hiệu và sở hữu trí tuệ.
Song song, ngành Nông nghiệp cũng thúc đẩy tái cơ cấu theo hướng hiện đại, gắn sản xuất với phát triển du lịch sinh thái, hỗ trợ mô hình OCOP và các dự án bền vững. Đây là cơ hội để các startup nông nghiệp như “Mộc Xơ” và mô hình sâu canxi có thêm động lực mở rộng thị trường, góp phần tạo ra sản phẩm nông nghiệp xanh – sạch – có giá trị gia tăng cao.