(Khởi Nghiệp Xanh) Khát vọng làm giàu và góp phần phát triển kinh tế tại quê hương đã thôi thúc nhiều thanh niên dân tộc thiểu số không ngừng nỗ lực, miệt mài xây dựng và phát triển các mô hình khởi nghiệp nông nghiệp sạch, hiệu quả. Những mô hình này không chỉ là minh chứng cho sức trẻ, tinh thần xung kích và khát khao lập nghiệp, khởi nghiệp đổi mới sáng tạo mà còn đóng góp quan trọng vào sự phát triển bền vững của cộng đồng dân tộc thiểu số.
Một tấm gương nổi bật trong số đó là Đoàn Thu Trà, sinh năm 1991 tại Cao Bằng, cựu sinh viên của Học viện Nông nghiệp Việt Nam. Bằng kiến thức và niềm đam mê với nông nghiệp, Trà đã khởi nghiệp thành công với mô hình nông nghiệp sạch, không chỉ mang lại lợi ích kinh tế mà còn thúc đẩy phát triển nông nghiệp bền vững tại địa phương. Câu chuyện khởi nghiệp của Trà trở thành nguồn cảm hứng cho nhiều bạn trẻ, khẳng định rằng với ý chí, sự quyết tâm và áp dụng khoa học kỹ thuật vào sản xuất, thanh niên dân tộc thiểu số hoàn toàn có thể tạo ra những giá trị mới, góp phần làm giàu cho bản thân và cộng đồng.
Bước ngoặt táo bạo
Khi mới bắt tay trồng dâu, Trà phải thử trồng rất nhiều giống để lựa chọn loại phù hợp với điều kiện thổ nhưỡng và khí hậu ở Cao Bằng. Năm đầu tiên thử nghiệm, vườn dâu bị chết gần hết, cô gái trẻ lại phải đặt mua lại và chuyển từ Hà Nội lên. Thời tiết, sâu bệnh, năng suất thấp… đôi lúc khiến Trà nản chí.
Không chấp nhận thất bại, Thu Trà đã tìm tòi, tự học trên mạng, hỏi kinh nghiệm của những người đi trước và mạnh dạn xây dựng hệ thống nhà kính trên diện tích 1.800 m2 với kinh phí trên 400 triệu đồng. Nhờ áp dụng đúng kỹ thuật, chế độ chăm sóc nên vườn dâu tây của Thu Trà phát triển xanh tốt, sau 3 tháng đã cho thu hoạch trái ngọt. Vì trồng theo hướng nông nghiệp sạch, không sử dụng thuốc trừ sâu nên trồng đến đâu thu hoạch tới đó. Trung bình mỗi ngày vườn cho thu từ 5 – 6 kg dâu.
Thu Trà chia sẻ: “Được sự động viên của gia đình và sự giúp đỡ của nhiều tổ chức, cá nhân nên em hiện thực hóa ước mơ của mình. Qua đó em cũng chứng minh cho người dân ở quê thấy được hiệu quả từ việc thay đổi cơ cấu cây trồng. Em không muốn lợi thế của địa phương bị bỏ phí nên hy vọng sẽ có nhiều người bắt tay vào làm hơn”.
Thành công bước đầu, nữ thạc sĩ mạnh dạn mở rộng quy mô trồng dâu tây. Từ diện tích thử nghiệm vài trăm mét vuông, đến nay cô đã là chủ của trang trại 5,5ha, đem lại doanh thu hàng năm trên 2 tỷ đồng, thu lợi nhuận trên 700 triệu đồng mỗi năm.
Bắt đầu hành trình khởi nghiệp với việc trồng dâu tây, Đoàn Thu Trà đã phải đối mặt với không ít khó khăn và thử thách. Quá trình lựa chọn giống dâu phù hợp với điều kiện thổ nhưỡng và khí hậu tại Cao Bằng là một hành trình đầy gian nan, với năm đầu tiên thử nghiệm gần như thất bại hoàn toàn khi vườn dâu bị chết gần hết. Tuy nhiên, với sự kiên trì và không ngừng tìm tòi, cùng sự hỗ trợ từ gia đình và cộng đồng, cô gái trẻ này đã không chịu khuất phục trước khó khăn.
Quyết tâm của Trà đã được đền đáp khi cô mạnh dạn đầu tư xây dựng hệ thống nhà kính trên diện tích 1.800 m2 với kinh phí đáng kể. Sự chăm chỉ và áp dụng đúng kỹ thuật chăm sóc đã giúp vườn dâu tây của Trà không chỉ phục hồi mà còn phát triển mạnh mẽ, cho thu hoạch ngọt ngào chỉ sau 3 tháng. Điểm nổi bật của mô hình trồng dâu tây của Trà là việc áp dụng nông nghiệp sạch, không sử dụng thuốc trừ sâu, làm cho sản phẩm không chỉ thân thiện với môi trường mà còn đảm bảo sức khỏe cho người tiêu dùng.
Sự thành công này đã trở thành nguồn cảm hứng cho cộng đồng nông dân địa phương, khích lệ họ thay đổi cơ cấu cây trồng và áp dụng công nghệ mới vào sản xuất. Từ một diện tích nhỏ, Thu Trà đã mở rộng trang trại của mình lên tới 5,5ha, tạo ra doanh thu hàng năm trên 2 tỷ đồng và thu lợi nhuận trên 700 triệu đồng mỗi năm, minh chứng cho sự thành công của việc kết hợp kiến thức khoa học với đam mê và sự chăm chỉ.
Câu chuyện của Đoàn Thu Trà không chỉ là minh chứng cho sức mạnh của khát vọng và ý chí vượt qua thử thách, mà còn là bằng chứng cho thấy sự thay đổi tích cực mà nông nghiệp công nghệ cao mang lại cho cộng đồng, từ đó mở ra hướng đi mới cho sự phát triển bền vững của nông nghiệp Việt Nam.
Ứng dụng công nghệ 4.0 vào sản xuất nông nghiệp
Để có được thành công hiện tại, trong quá trình thực hiện Thu Trà cũng gặp rất nhiều khó khăn. Từ việc thiếu vốn, nhân công, đất sản xuất phải đi thuê của các hộ dân. Kỹ thuật ban đầu cũng còn hạn chế nên phải tự mình mày mò, tìm hiểu thông tin trên mạng xã hội, qua hình ảnh, video của bạn bè quốc tế chia sẻ…
Không chịu đầu hàng khó khăn, Thu Trà từng bước vượt qua và tiếp tục lên kế hoạch kết hợp sản xuất nông nghiệp gắn với kinh doanh du lịch nhà vườn. Cô xây dựng khuôn viên phục vụ khách du lịch đến trải nghiệm hái dâu tây. Đồng thời, nắm bắt được tâm lý của các bạn trẻ thích chụp ảnh, Thu Trà đã nghiên cứu trồng thêm hoa hồng cổ và hoa hồng nhập ngoại.
Điều này cũng xuất phát từ cơ duyên, năm 2016, Thu Trà lên xe hoa với chàng trai trẻ ở Thường Tín (Hà Nội). Anh không chỉ là giảng viên mà còn là chủ vườn hồng được nhiều người biết đến. Thế là, Trà đã nghĩ ngay đến việc kết hợp dâu tây với trồng hoa hồng.
Mô hình du lịch nhà vườn của cô gái trẻ Đoàn Thu Trà như một điểm nhấn mới cho du lịch Cao Bằng. Giờ đây, du khách đến với Cao Bằng không chỉ bởi hấp dẫn của vẻ đẹp non nước hữu tình, mà còn được trải nghiệm mới tại những nông trại, nhà vườn.
Thu Trà, một thạc sĩ nông nghiệp trẻ và tiên phong, đã định hình tương lai phát triển của mình thông qua việc áp dụng xu hướng nông nghiệp bền vững và kết hợp với Cách mạng công nghiệp 4.0. Cô nhấn mạnh tầm quan trọng của việc khai thác lợi thế về khí hậu và thổ nhưỡng địa phương để phát triển các loại cây trồng mới, không chỉ tăng cường hiệu quả kinh tế trên cùng một diện tích đất mà còn nâng cao chất lượng và năng suất cây trồng.
Hướng tới sản xuất theo tiêu chuẩn VietGAP, hợp tác xã (HTX) của Thu Trà đã được cấp chứng nhận VietGAP cho sản phẩm dâu tây, một bước tiến quan trọng khẳng định chất lượng và sự an toàn của sản phẩm. Sự ứng dụng mạnh mẽ công nghệ 4.0 vào sản xuất, như hệ thống tưới tự động fertikit có khả năng kết nối wifi, 3G, hệ thống cảm biến dự báo thời tiết, và các thiết bị đo chất lượng đất và dung dịch thủy canh, đã giúp cô giảm đáng kể chi phí lao động và tăng hiệu quả sản xuất.
Thu Trà cũng thông minh trong việc lựa chọn mô hình sản xuất phù hợp, không hoàn toàn dựa vào công nghệ cao nhưng vẫn áp dụng những tiến bộ kỹ thuật vào quy trình canh tác, từ việc sử dụng mái che vòm thấp cho tới việc lắp đặt hệ thống tưới thông minh, cùng với việc xây dựng nhà kính làm mát hiện đại để sản xuất giống trong mùa hè, giảm thiểu chi phí nhập giống mới mỗi năm. Những phương pháp này giúp cô tiết kiệm đến 80% chi phí so với việc áp dụng hoàn toàn công nghệ cao, trong khi vẫn duy trì được 80 – 90% hiệu quả sản xuất.
Sự cống hiến và những thành tựu của Thu Trà trong lĩnh vực nông nghiệp không chỉ mang lại lợi ích kinh tế cho bản thân và cộng đồng mà còn được ghi nhận rộng rãi, khi cô trở thành một trong 34 thanh niên tiêu biểu toàn quốc nhận giải thưởng Lương Định Của năm 2019. Câu chuyện của Thu Trà chứng minh rằng với đam mê, kiến thức chuyên môn và sự sáng tạo trong việc áp dụng công nghệ, bất kỳ ai cũng có thể tạo ra sự thay đổi tích cực, bền vững trong ngành nông nghiệp.