(Khởi Nghiệp Xanh) Giữa cái nắng đầu hè, trong một nhà xưởng nhỏ ở xã Đức Hòa Hạ (Long An), người phụ nữ tên Dư Ngọc Huyền Trang lặng lẽ xếp từng chiếc túi thủ công được đan từ cỏ bàng. Ít ai ngờ rằng đằng sau những sản phẩm mộc mạc ấy là một câu chuyện khởi nghiệp đầy bản lĩnh, đánh đổi và khát khao hồi sinh giá trị bản địa.
Khởi đầu từ một quyết định táo bạo
Sinh năm 1978, chị Trang từng có một sự nghiệp ổn định tại TP.HCM, làm việc trong lĩnh vực thủ công mỹ nghệ rồi sau đó chuyển sang kinh doanh thiết bị công nghệ. Thế nhưng, năm 2019, trong một khoảnh khắc nhìn lại chính mình, chị quyết định rời bỏ phố thị, trở về quê nhà Đức Hòa chỉ với dự định “nghỉ ngơi một thời gian”.

Nhưng chính nơi đồng quê ấy lại đánh thức đam mê ngủ quên. Khi đi qua những cánh đồng cỏ bàng bạt ngàn ở xã Mỹ Hạnh Bắc, chị chợt nhìn thấy tiềm năng to lớn từ loại cây tưởng như vô giá trị: “Tôi nhớ lại những năm tháng gắn bó với ngành thủ công, rồi quyết định thử làm ống hút từ cỏ bàng, một sản phẩm thời điểm đó đang được quan tâm do tính thân thiện môi trường.”
Những chiếc ống hút đầu tiên được tiêu thụ tại các quán nước địa phương. Nhưng khi đại dịch Covid-19 ập đến, mọi kế hoạch xuất khẩu bị dừng lại. Tuy nhiên, chị không dừng bước. Thay vì nản chí, chị chuyển sang một hướng đi mới: làm túi xách, nón, dép, balô… từ cỏ bàng – các sản phẩm thủ công vừa mang đậm bản sắc, vừa có tính ứng dụng cao.
Hành trình định hình thương hiệu từ làng quê
Không chỉ dừng ở việc sản xuất nhỏ lẻ, năm 2024, chị Trang chính thức thành lập Hợp tác xã sản xuất xanh Onbe Craft, trở thành Giám đốc và người kiến tạo cho cả một cộng đồng sản xuất thủ công từ cây cỏ bản địa.
Nguồn nguyên liệu được lấy từ chính vùng đất quê hương hoặc các tỉnh như Tiền Giang, An Giang, Kiên Giang. Từ những tấm cỏ bàng đã được phơi, dệt sẵn, chị lên ý tưởng thiết kế, rồi thuê nhân công gia công thành sản phẩm hoàn chỉnh. Sự kết hợp giữa yếu tố truyền thống và cảm hứng hiện đại đã giúp các sản phẩm của chị mang tính thẩm mỹ cao, dễ sử dụng, và được đón nhận tích cực.

Dù bắt đầu chỉ bán nội địa, nhưng các đơn hàng dần mở rộng. Có thời điểm, hợp tác xã tạo việc làm cho gần 20 lao động địa phương. Để đẩy mạnh thương hiệu, chị Trang chủ động tham gia hội chợ – đặc biệt là các hội chợ quốc tế – và xây dựng kênh truyền thông số như website, mạng xã hội.
“Tôi từng thử đưa sản phẩm lên TikTok Shop nhưng không thành công vì nhóm khách hàng trên nền tảng này quá trẻ và ít quan tâm đến sản phẩm thủ công. Tuy vậy, tôi vẫn tiếp tục thử nghiệm những hình thức phù hợp hơn để tăng khả năng tiếp cận khách hàng”, chị cho biết.
Bản lĩnh vượt khó và khát vọng xanh
Dù đã gặt hái những thành công nhất định, chị Trang thẳng thắn nhìn nhận rằng: “Đầu ra hiện nay vẫn còn khó khăn. Chi phí vận chuyển, nhân công tăng làm giá thành sản phẩm cao, khó cạnh tranh ở thị trường quốc tế. Nhưng tôi vẫn tin sản phẩm của mình sẽ sống được, vì còn có người trân quý giá trị của những món đồ làm từ thiên nhiên.”

Sản phẩm của Onbe Craft hiện có giá từ 300.000 đến 500.000 đồng – không rẻ, nhưng vẫn được đón nhận nhờ tính thẩm mỹ và câu chuyện gắn liền với môi trường, cộng đồng. Chị kể lại với niềm vui: “Trong một hội chợ ở tỉnh, có một khách hàng đã mua liền 10 chiếc túi vì quá yêu thích nét mộc mạc và tính thủ công.”
Chị cũng không ngừng học hỏi. Tham gia cuộc thi “Phụ nữ khởi nghiệp sáng tạo và chuyển đổi xanh” do Hội LHPN Việt Nam tổ chức, chị được góp ý phải điều chỉnh thiết kế, phối màu trung tính hơn để phù hợp với thị hiếu. Ngay lập tức, chị áp dụng những lời khuyên ấy để cải thiện sản phẩm.
Định vị tương lai cho một thương hiệu bền vững
Không dừng lại ở cỏ bàng, chị Trang đã và đang mở rộng sản phẩm với nguyên liệu lục bình. Đồng thời, chị mong muốn có thêm người đồng hành để chuyên môn hóa từng khâu, giúp hợp tác xã phát triển chuyên nghiệp hơn.
“Mỗi người có một thế mạnh, nếu làm việc cùng nhau, tôi tin sản phẩm của hợp tác xã sẽ không chỉ mang đậm dấu ấn địa phương mà còn vươn tầm quốc tế,” chị Trang nói với ánh mắt rạng ngời.
Bền bỉ, sáng tạo, trách nhiệm và không ngại thay đổi – đó là những gì người ta nhìn thấy nơi người phụ nữ 46 tuổi chọn “bỏ phố về quê” để bắt đầu lại từ một cọng cỏ. Hành trình ấy không đơn thuần là câu chuyện khởi nghiệp, mà còn là cảm hứng sống xanh, sống có ích và làm đẹp quê hương bằng bàn tay và trái tim.