(Khởi Nghiệp Xanh) Giữa những lựa chọn hào nhoáng nơi đô thị phồn hoa, chàng cử nhân trẻ Tống Minh Hoàng đã chọn một con đường trái ngược: quay về mảnh đất quê nhà, gắn bó với cây nho và ước mơ tái định nghĩa giá trị của nó. Sinh năm 1993 tại thôn Phước Lợi, xã Ninh Phước – mảnh đất được mệnh danh là “thủ phủ nho” của cả nước – Hoàng đã từ chối cơ hội nghề nghiệp ổn định sau khi tốt nghiệp ngành Quản lý đất đai (Trường Đại học Nông Lâm TP. HCM) để bắt đầu hành trình khởi nghiệp trên chính ruộng vườn của gia đình.
Lựa chọn khác biệt – Thay đổi số phận cây nho truyền thống
Sinh ra trong một gia đình có truyền thống hơn 40 năm trồng nho, Hoàng sớm nhận ra những bất cập của phương thức canh tác cũ: 3 vụ mỗi năm với lượng phân hóa học lớn khiến đất bạc màu, cây nhanh thoái hóa, sản phẩm không còn hấp dẫn thị trường. Các giống truyền thống như Cardinal (nho đỏ) hay NH01-48 (nho xanh) dần mất chỗ đứng, đặc biệt khi đối mặt với sự cạnh tranh từ các giống nho nhập khẩu không hạt.
Không cam chịu lối mòn, đầu năm 2020, Hoàng tiên phong đưa giống nho hạ đen không hạt về trồng thử nghiệm trên diện tích chỉ 1 sào. Không thuê chuyên gia, không học lớp chính quy, anh chọn cách “ăn ngủ cùng cây” – tự học, tự nghiên cứu, tự làm. Gần một năm sau, lứa nho đầu tiên cho thu hoạch bất ngờ: 1,5 tấn nho tươi, giá bán từ 200.000 – 250.000 đồng/kg, tổng doanh thu vượt mốc 300 triệu đồng.
Thành công bước đầu không làm anh thỏa mãn. Với tầm nhìn dài hạn, Hoàng tiếp tục đầu tư hàng tỷ đồng mở rộng quy mô lên gần 5 ha, trồng thử nghiệm và khai thác 8 giống nho đặc sản, trong đó nổi bật là nho ngón tay đen, nho mẫu đơn vị sữa xoài, nho passion (vị chanh dây)… Nhờ ứng dụng công nghệ cao và quy trình canh tác 2 vụ/năm, các chùm nho từ nông trại Hoàng Yến trở thành điểm đến yêu thích của du khách và là hàng hóa có giá trị cao trên thị trường, với mức giá dao động từ 70.000 – 300.000 đồng/kg. Trung bình mỗi năm, nông trại cung cấp 15 – 20 tấn nho, thu lãi hàng tỷ đồng.
Nông nghiệp sạch gắn liền du lịch – Kết nối đất trời và con người
Không chỉ đơn thuần làm ra sản phẩm, Hoàng định hình rõ triết lý nông nghiệp của mình: “Nông trại không chỉ là nơi gieo trồng nông sản, mà còn là nơi khơi dậy cảm xúc và tái kết nối giữa con người với thiên nhiên”. Điều đó thể hiện rõ qua việc xây dựng mô hình nông trại sinh thái kết hợp du lịch trải nghiệm. Du khách đến đây không chỉ tham quan, thưởng thức nho tươi tại vườn mà còn tham gia hoạt động hái nho, học cách chăm sóc vườn cây và khám phá các sản phẩm chế biến từ nho.
Bên cạnh sản phẩm ăn tươi, nông trại Hoàng Yến còn sản xuất cây giống nho chất lượng cao. Mỗi tháng, hàng ngàn cây giống được bán ra thị trường, mang lại nguồn thu khoảng 300 triệu đồng. Lượng khách đến thăm vườn đều đặn 1.000–2.000 lượt/tháng, biến nơi đây thành điểm đến tiêu biểu trong du lịch nông nghiệp của Ninh Thuận.
Lan tỏa khởi nghiệp xanh – Xây dựng cộng đồng “nông nghiệp số”
Với tinh thần “muốn đi xa phải đi cùng nhau”, Tống Minh Hoàng không giữ bí quyết cho riêng mình. Anh chủ động chia sẻ kiến thức qua các nền tảng số như YouTube, Facebook – nơi mỗi kênh thu hút hơn 17.000 lượt theo dõi. Các video hướng dẫn kỹ thuật, livestream bán hàng, tư vấn mô hình… không chỉ giúp tiêu thụ nông sản mà còn hình thành một cộng đồng nông nghiệp trẻ, năng động và có định hướng.
Hoàng cũng trực tiếp chuyển giao mô hình canh tác nho sạch cho gần 50ha nông trại trên cả nước, bao gồm các khu du lịch lớn như Yên Valley (Đà Nẵng), Suối Tiên (TP.HCM), Sơn Tiên (Đồng Nai)… Cùng với đó là hàng loạt chương trình chia sẻ tại các trường đại học, hội thảo, workshop giúp truyền cảm hứng khởi nghiệp nông nghiệp cho hàng ngàn bạn trẻ.
Một trong những điểm đáng quý ở Hoàng là sự chân thành trong từng lời nói và hành động. Anh khẳng định: “Tôi không đi tìm hào quang cho chính mình. Những gì tôi đã trải nghiệm, tôi sẵn sàng chia sẻ nếu ai đó muốn đồng hành”.
Từ người trồng nho đến biểu tượng thế hệ mới của nông dân Việt
Với những đóng góp nổi bật, năm 2024, Tống Minh Hoàng được Trung ương Hội Nông dân Việt Nam đề cử vào danh sách Nông dân tiêu biểu toàn quốc. Thành tựu của anh không chỉ là những con số lợi nhuận hay danh hiệu cá nhân, mà là hình ảnh sống động của một thế hệ nông dân mới – tri thức, công nghệ, bản lĩnh và nhân văn.
Kết lại hành trình của mình, Hoàng chia sẻ một cách mộc mạc nhưng đầy thấm thía: “Cảm ơn vì cơ duyên đã kết nối tôi với nghề làm nho. Cảm ơn bản thân vì đã đủ nhẫn nại để trau dồi. Và cảm ơn những niềm tin từ người quen lẫn người chưa từng gặp. Tôi biết, chỉ cần còn niềm tin và trách nhiệm, tôi sẽ còn tiếp tục bước thật xa”.