(Khởi Nghiệp Xanh) Các dự án khởi nghiệp xanh hiện nay đang chú trọng vào việc tận dụng giá trị của thiên nhiên và phát triển tài nguyên bản địa để sáng tạo những mô hình độc đáo và sản phẩm thân thiện với môi trường. Dù hoạt động trong nhiều ngành hàng khác nhau và hướng đến giá trị cốt lõi riêng, nhưng mỗi dự án đều đang nỗ lực cống hiến và hướng đến mục tiêu chung là hòa nhập vào xu hướng phát triển bền vững của thế giới, được biết đến là phát triển xanh.
Mô hình phát triển xanh này không chỉ là một xu hướng mà còn là một triển vọng vững chắc cho tương lai. Bằng cách tận dụng tài nguyên tự nhiên có sẵn và phát triển từ những nguồn tài nguyên bản địa, các doanh nghiệp khởi nghiệp xanh không chỉ giúp bảo vệ môi trường mà còn đóng góp vào sự phát triển kinh tế và xã hội của địa phương.
Lồng ghép yếu tố xanh trong quá trình sản xuất và kinh doanh không chỉ giúp giảm tác động tiêu cực đối với môi trường mà còn tạo ra sản phẩm hoặc dịch vụ mang lại giá trị gia tăng cho người tiêu dùng. Khách hàng ngày càng chú trọng đến việc chọn lựa những sản phẩm và dịch vụ có ảnh hưởng tích cực đến môi trường, và do đó, các doanh nghiệp xanh đang nhanh chóng trở thành điểm đến ưa thích của thị trường.
Nhìn chung, phát triển xanh không chỉ là xu hướng kinh doanh mà còn là một cam kết vững chắc của doanh nghiệp đối với sự bền vững và hài hòa với môi trường.
Xơ mướp, vật liệu tiềm năng
Từ phế phẩm nông nghiệp, xơ mướp ngày nay đã đạt đến một “tầm cao” mới khi trở thành vật liệu tiềm năng trong xu hướng khởi nghiệp xanh. Anh Đỗ Đăng Khoa, tiếp nối truyền thống kinh doanh thủ công mỹ nghệ thân thiện với môi trường của gia đình, đã sáng lập thương hiệu Mr Mướp.
Với mong muốn tái khởi nghiệp doanh nghiệp gia đình theo xu hướng thay thế vật dụng nhựa, anh Khoa cùng nhóm bạn Đỗ Mạnh Quân và Lê Na đã sáng tạo và biến đổi xơ mướp thành những sản phẩm có tính ứng dụng cao như miếng rửa chén, bông tắm, và nhiều sản phẩm khác.
Điều này không chỉ giúp giảm lượng phế phẩm nông nghiệp mà còn tạo ra các sản phẩm thân thiện với môi trường, thay thế cho những sản phẩm làm từ nhựa độc hại. Xu hướng này không chỉ đáp ứng nhu cầu ngày càng cao của thị trường về sản phẩm thân thiện với môi trường mà còn tạo ra cơ hội kinh doanh và khả năng tái chế tốt cho các nguồn nguyên liệu tái tạo.
Mr Mướp là một ví dụ điển hình cho khả năng sáng tạo và tiềm năng của các doanh nghiệp xanh, thúc đẩy sự chuyển đổi từ vật liệu truyền thống sang những giải pháp thân thiện với môi trường, đồng thời thúc đẩy sự tái chế và sử dụng bền vững nguồn nguyên liệu.
Hiện tại, dự án liên kết của Mr Mướp đã mở rộng đến khoảng 20 ha vùng trồng tại các địa phương như Đồng Tháp, An Giang, Bình Phước, và Đồng Nai. Trung bình, mỗi hecta đất trồng mang lại khoảng 80.000 sản phẩm, đem lại thu nhập ước tính là khoảng 120 triệu đồng cho mỗi vụ.
Ngoài các sản phẩm trang trí như miếng rửa chén và bông tắm, Mr Mướp còn mở rộng danh mục sản phẩm bằng cách phát triển dòng đồ chơi gặm nhấm dành cho thú cưng. Ý tưởng này xuất phát khi anh Khoa tham gia một chương trình xúc tiến thương mại quốc tế về ngành hàng quà tặng và quà lưu niệm.
Nhận được lời mời hợp tác từ một đối tác xuất khẩu chuyên ngành hàng thú cưng vào năm 2014, anh Khoa đã tiến hành gia công và giới thiệu sản phẩm bộ đồ chơi thú cưng từ xơ mướp. Điều này không chỉ mở rộng phạm vi ứng dụng của xơ mướp mà còn thể hiện khả năng đổi mới và tận dụng nguồn nguyên liệu tái tạo trong ngành công nghiệp sản xuất đồ chơi cho thú cưng.
Chất liệu xơ mướp không chỉ đảm bảo an toàn mà còn hỗ trợ làm sạch răng cho thú cưng trong quá trình gặm nhấm đồ chơi. Đặc tính này đã giúp sản phẩm của Mr Mướp chiếm được lòng tin của thị trường khó tính như Nhật Bản và Mỹ.
Mặc dù sản phẩm đồ chơi gặm nhấm cho thú cưng được đánh giá cao, nhưng mặt hàng mang lại doanh số tốt nhất cho dự án vẫn là sản phẩm miếng rửa chén xơ mướp. Hiện nay, sản phẩm này được xuất khẩu sang Hàn Quốc và phân phối tại các siêu thị AEON miền nam.
Dòng sản phẩm trang trí của Mr Mướp đã xuất khẩu thành công sang thị trường Mỹ và nhận được đơn đặt hàng bán lẻ từ các sự kiện. Trung bình, mỗi đơn hàng xuất khẩu của Mr Mướp có số lượng dao động từ 30.000-40.000 sản phẩm.
Nâng tầm giá trị nguyên liệu địa phương
Để xây dựng niềm tin cho các hộ nông dân trồng mướp lấy xơ, anh Khoa đã ký hợp đồng bao tiêu và hợp tác với chính quyền địa phương, các sở, ban ngành để làm cầu nối và thường xuyên đưa đối tác đến thăm vùng trồng. Tại Đồng Tháp và An Giang, Mr Mướp đã liên kết với sáu hộ dân và chuẩn bị liên kết thêm bốn hộ trồng thí điểm.
Hướng đến mục tiêu phát triển kinh tế địa phương và tạo việc làm cho nông dân, Mr Mướp còn liên kết với Phòng Lao động-Thương binh và Xã hội huyện Thanh Bình, tỉnh Đồng Tháp để tổ chức các lớp dạy nghề. Mỗi năm, Mr Mướp chi trả 370 triệu đồng để đào tạo lực lượng lao động nhàn rỗi ở địa phương, giúp họ có khả năng gia công những sản phẩm đơn giản, không yêu cầu cao về kỹ thuật và thẩm mỹ. Điều này đồng thời đóng góp vào việc phát triển kỹ năng và cơ hội việc làm cho cộng đồng.
Để đáp ứng nhu cầu đạt 2 triệu sản phẩm/năm, tương đương doanh số gần 18 tỷ đồng, Mr Mướp đang mở rộng tổng diện tích đất trồng lên 50 ha tại Đắk Nông và Đắk Lắk. Khu vực này được chọn lựa do quy hoạch vùng trồng lớn, có lợi thế thoát nước nhờ tính chất đặc trưng của đất vùng núi, và cung cấp cơ hội để dự án tạo nguồn thu nhập ổn định cho người dân nghèo.
Trong tương lai gần, Mr Mướp dự kiến mở rộng thị trường tại Hàn Quốc và triển khai chiến lược để bán hàng trực tiếp trên sàn thương mại điện tử Amazon. Điều này được kỳ vọng sẽ là bước “bệ phóng” để trở thành đơn vị hàng đầu tại Việt Nam cung cấp xơ mướp và thực hiện sứ mệnh kết nối con người với tự nhiên qua những sản phẩm thân thiện với môi trường.
Ngoài ra, để nâng tầm giá trị nguyên liệu địa phương, Mr Mướp đang đầu tư vào dự án ủy thác với các hộ nông dân tại Đắk Nông và Đắk Lắk. Điều này không chỉ giúp đảm bảo nguồn cung ổn định mà còn góp phần vào phát triển kinh tế cộng đồng địa phương.
Dự án của chị Chuyên không chỉ giúp liên kết tiêu thụ các phế phẩm cá lóc mà còn mang lại sự đa dạng trong sản phẩm lạp xưởng như lạp xưởng cá lóc, lạp xưởng cua đồng giàu canxi, và lạp xưởng nướng. Điều này không chỉ đáp ứng nhu cầu ẩm thực đa dạng mà còn nâng tầm giá trị của nguồn nguyên liệu địa phương ở Đồng Tháp.
Về phần anh Phạm Hữu Giàu, việc áp dụng phương pháp trồng atiso theo hướng hữu cơ vi sinh không chỉ giúp bảo vệ môi trường mà còn tạo ra các sản phẩm trà, cao, hoa atiso hữu cơ chất lượng cao. Việc liên kết với các hộ đồng bào dân tộc thiểu số qua hình thức hợp tác bao đầu ra không chỉ mang lại lợi ích cho cộng đồng mà còn tạo ra những cơ hội kinh doanh bền vững.
Trong tương lai, anh Giàu hướng đến việc cải tiến chất lượng sản phẩm, mở rộng quy mô sản xuất để có thể xuất khẩu, đặt mục tiêu chính là thị trường tiềm năng như Nhật Bản, Hàn Quốc, Đài Loan. Điều này chứng tỏ cam kết của anh với việc phát triển kinh doanh hữu cơ và bền vững.