(Khởi Nghiệp Xanh) Sinh ra giữa mây trắng ngút ngàn của xã Phình Hồ (huyện Trạm Tấu, tỉnh Yên Bái – nay thuộc Lào Cai), Sùng A Tủa lớn lên cùng những mùa ngô chen đá, những buổi sớm sương giăng kín lối. Anh hiểu sâu sắc sự vất vả của người Mông trên vùng núi quanh năm khắc nghiệt, và chính điều đó thôi thúc anh tìm con đường mới cho quê hương mình.
Tốt nghiệp Đại học Luật, trong khi nhiều bạn bè chọn thành phố để lập nghiệp, A Tủa lại quay về bản – mang theo khát vọng “thắp lửa khởi nghiệp” nơi rừng núi.
Biến lá trà thành thương hiệu – từ đỉnh núi vươn ra thế giới
Phình Hồ là vùng trà Shan tuyết cổ thụ, nơi mỗi cây trà đã sống hàng trăm năm giữa sương mây. Nhưng suốt thời gian dài, thứ đặc sản ấy chỉ quanh quẩn trong chợ nhỏ, không tên, không nhãn mác. A Tủa quyết định thay đổi điều đó.
Anh bắt đầu từ những bước nhỏ: hướng dẫn bà con hái trà đúng cách, đầu tư máy sấy, máy đóng gói, tiêu chuẩn hóa quy trình sản xuất. Từ đó, thương hiệu “Trà Shan Tuyết Phình Hồ” ra đời – mang hương vị tinh khiết của núi rừng Tây Bắc.
Không dừng lại ở khâu sản xuất, A Tủa tự học cách quay video, chụp ảnh, mở gian hàng trên sàn thương mại điện tử. Anh lập kênh TikTok “A Tủa Phình Hồ”, thu hút gần 400.000 lượt theo dõi chỉ sau một năm. Những thước phim mộc mạc – cảnh bà con hái chè, phơi lá trên mái nhà gỗ, bình minh dâng lên giữa biển mây – đã khiến hàng triệu người rưng rưng xúc động.
Từ đó, những gói trà thơm ngát hương núi không chỉ có mặt ở Hà Nội hay TP.HCM, mà còn xuất hiện ở Mỹ, Nhật Bản, Hàn Quốc. “Mỗi tách trà là câu chuyện của người Mông, của rừng và của lòng tự hào dân tộc”, A Tủa nói.
Khi du lịch và nông nghiệp cùng “nở hoa”
Không chỉ bán trà, A Tủa còn muốn du khách tận mắt thấy vẻ đẹp của Phình Hồ. Anh cùng thanh niên bản xây dựng mô hình du lịch cộng đồng Lau Camping Phình Hồ, mở tour “săn mây – hái chè – khám phá thác Háng Tề Chơ”.
Ở đó, du khách có thể thức dậy giữa mây, uống chén trà Shan nóng hổi, nghe khèn Mông bên bếp lửa, thưởng thức thắng cố, bánh dày, mật ong rừng. Mỗi du khách đến đây vừa có trải nghiệm khó quên, vừa giúp tiêu thụ sản phẩm bản địa, tạo thêm thu nhập cho người dân.
“Du lịch phát triển thì bà con càng có lý do giữ rừng, giữ bản, giữ văn hóa”, anh nói, ánh mắt sáng rực niềm tin.
Không dừng lại ở mình, A Tủa đi từng nhà hướng dẫn bà con cách dùng điện thoại thông minh, cách chụp ảnh, đăng bán sản phẩm, trả lời khách hàng. Nhờ đó, người Mông ở Phình Hồ dần hình thành chuỗi sinh kế bền vững, gắn nông nghiệp với du lịch – một mô hình khởi nghiệp đặc trưng của vùng cao trong thời đại số.
Từ bản làng xa xôi đến lễ tôn vinh quốc gia
Năm 2024, tại Chương trình hưởng ứng Ngày Chuyển đổi số quốc gia, Sùng A Tủa được chọn là công dân tiêu biểu phát biểu về mô hình ứng dụng nền tảng số trong phát triển nông nghiệp – du lịch vùng cao. Câu chuyện của anh – từ một thanh niên chưa từng biết Internet, đến người “truyền cảm hứng số hóa” cho cả cộng đồng – khiến nhiều người xúc động.
Giờ đây, giữa những đồi trà xanh ngắt, Sùng A Tủa vẫn ngày ngày cùng bà con thu hái, quay video, tiếp du khách. Anh bảo:
“Công nghệ không phải là thứ xa vời. Nó là cây cầu nối Phình Hồ với thế giới. Chỉ cần dám học, dám làm – bản làng mình sẽ thay đổi”.
Với những nỗ lực không ngừng, Sùng A Tủa đã được vinh danh Giải thưởng “Thanh niên sống đẹp” năm 2025 do Trung ương Hội Liên hiệp Thanh niên Việt Nam phối hợp Công ty TCP Việt Nam tổ chức. Tháng 10 này, tại Thủ đô Hà Nội, chàng trai người Mông từ “bản trên mây” sẽ bước lên sân khấu để nhận phần thưởng xứng đáng – cho hành trình viết nên giấc mơ của núi rừng.