(Khởi Nghiệp Xanh) Tạm gác lại công việc ổn định tại TP.HCM, Lê Minh Vương – cử nhân ngành khoa học môi trường – quyết định trở về quê nhà Phan Rang để khởi nghiệp với… con trùn quế. Bằng đam mê và kiến thức tích lũy, anh đã xây dựng mô hình nông nghiệp tuần hoàn đầu tiên tại Ninh Thuận – nơi vốn khắc nghiệt bởi nắng gió nhưng lại ươm mầm cho một hướng đi bền vững.
Khởi đầu từ bùn thải và một câu hỏi
Minh Vương sinh ra trong một gia đình nông dân ở thôn Tân Sơn 1, xã Thành Hải – nơi mà người dân quen thuộc với hình ảnh ao tôm bạc màu, đất đai cằn cỗi do ô nhiễm lâu năm. Vấn đề lớn nhất là bùn thải trong ao – chứa xác tôm, chất hữu cơ phân hủy – vừa gây ô nhiễm vừa không biết xử lý thế nào.
“Tôi tình cờ đọc được tài liệu nói rằng trùn quế có khả năng xử lý bùn thải tự nhiên. Lúc đó tôi đã tự hỏi: Tại sao mình không dùng loài sinh vật này để cải tạo đất quê mình?” – anh Vương chia sẻ.
Câu hỏi ấy trở thành hạt mầm khởi nghiệp. Sau thời gian nghiên cứu, thử nghiệm và tích lũy kinh nghiệm, Vương quyết định rời thành phố, trở về quê nhà để bắt đầu hành trình khởi nghiệp với con trùn quế.
Làm nông nghiệp sạch từ trùn quế – khép kín và bền vững
Tại khu đất rộng 4.000 m², mô hình “vườn – ao – chuồng – trùn quế” của Minh Vương đã dần thành hình. Trùn quế được nuôi từ phế phẩm nông nghiệp và chất thải chăn nuôi. Chúng tiêu hóa, xử lý và tạo ra nguồn phân trùn giàu dưỡng chất – được dùng để bón cho cây ăn trái, rau màu.
“Tôi tính toán chỉ với 100 m² có thể nuôi được 4 tấn trùn. Sau 3-4 tháng, lượng thu hoạch có thể đạt 8-12 tấn gồm cả trùn thịt và phân trùn”, anh cho biết.
Nhờ hệ thống này, đất được cải tạo, cây trồng phát triển tốt hơn mà không cần đến phân hóa học. Mô hình khép kín giúp giảm thiểu ô nhiễm, tiết kiệm chi phí đầu vào, đồng thời tạo ra sản phẩm sạch – đúng xu hướng tiêu dùng hiện đại.
Trùn quế – nguyên liệu chiến lược của nông nghiệp hữu cơ
Không chỉ cải tạo đất, trùn quế còn được Vương chế biến thành nhiều dạng sản phẩm: dịch trùn quế đậm đặc thay thế phân bón hóa học, trùn sấy khô, trùn đông lạnh hay viên nén trùn quế – phục vụ cho chăn nuôi, trồng trọt.
Những sản phẩm này hiện đã có mặt trên thị trường, mang lại thu nhập ổn định từ 20–50 triệu đồng/tháng cho anh. Đặc biệt, dịch trùn quế của Vương đang là “bí quyết” canh tác của các hộ nông dân hữu cơ ở Hợp tác xã hành tím Nhơn Hải (Ninh Hải).
“Dùng dịch trùn quế tưới cho hành và tỏi giúp cây phát triển khỏe, củ hành thơm hơn, cay hơn và đảm bảo an toàn thực phẩm”, bà Nguyễn Thị Châu – giám đốc HTX – khẳng định. Hành tím hữu cơ của hợp tác xã hiện đã được cấp chứng nhận OCOP 3 sao và có đơn hàng xuất khẩu ra nước ngoài.
Lan toả tri thức – viết sách, truyền lửa khởi nghiệp
Không dừng lại ở việc làm nông, Minh Vương còn chọn cách chia sẻ kiến thức qua sách. Anh đã cho xuất bản nhiều đầu sách như Sáng tạo để phụng sự, Cẩm nang kỹ thuật nông nghiệp sạch, Kỹ thuật nuôi trùn quế và ứng dụng trong nông nghiệp sạch. Cuốn mới nhất Nông nghiệp tuần hoàn ứng dụng là kết tinh từ toàn bộ trải nghiệm của anh suốt gần một thập kỷ.
Hiện tại, anh là Phó chủ nhiệm CLB Khởi nghiệp tỉnh Ninh Thuận, nơi anh tích cực tổ chức các buổi chia sẻ, kết nối thanh niên với những mô hình làm nông hiệu quả, bền vững.
Anh Huỳnh Hữu Phúc – Bí thư Tỉnh đoàn Ninh Thuận – nhận xét: “Minh Vương là một điển hình tiêu biểu về khởi nghiệp đổi mới sáng tạo. Không chỉ dám nghĩ, dám làm, anh còn luôn lan tỏa tinh thần sáng tạo cho thế hệ trẻ tỉnh nhà.”
Khép lại – Hành trình trở về để bắt đầu
Câu chuyện của Lê Minh Vương là minh chứng rõ ràng cho một thế hệ trẻ biết quay về, biến thách thức thành cơ hội, lấy tri thức làm gốc và nông nghiệp làm đường đi. Ở mảnh đất “nắng như phang, gió như rang” ấy, một mô hình nông nghiệp bền vững đang đơm hoa kết trái – từ những con trùn nhỏ bé.