(Khởi Nghiệp Xanh) Không chấp nhận “an phận” trong công việc nhà nước, anh Ngô Tuấn Thanh (36 tuổi, TP Sóc Trăng) đã tự mở lối đi riêng bằng cách khởi nghiệp từ một loại trái cây từng bị lãng quên: trái cà na. Hơn 6 năm bền bỉ theo đuổi con đường chế biến nông sản, anh đã đưa sản phẩm cà na tách hạt thành đặc sản được săn đón trên khắp cả nước, thu lãi trên 1 tỷ đồng mỗi năm và sở hữu một xưởng sản xuất quy mô hơn 10 nhân công.
Khởi đầu từ tình yêu với nông nghiệp truyền thống
Sinh ra trong gia đình làm vườn, ngay từ nhỏ anh Thanh đã được cha truyền cho niềm yêu thích với cây trái miền Tây. Dù tốt nghiệp ngành công nghệ thông tin và quản trị kinh doanh, anh vẫn không nguôi trăn trở về một hướng đi mang lại giá trị lâu dài cho đặc sản quê hương.
Sau một thời gian làm việc tại cơ quan nhà nước, anh quyết định nghỉ việc để thực hiện ý tưởng “nâng tầm cà na” – loại quả dại mọc nhiều ở miền Tây nhưng chưa được khai thác bài bản. Vườn cà na Thái rộng 7.000 m² của gia đình, với hơn 120 cây cho trái quanh năm, là nguồn nguyên liệu lý tưởng để anh khởi đầu.
Biến món ăn vặt thành sản phẩm chất lượng cao
Trước kia, cà na thường được chế biến thành món ngâm chua ngọt, ngào đường, muối ớt… Tuy nhiên, theo anh Thanh, các sản phẩm cà na trên thị trường vẫn chưa thực sự đảm bảo vệ sinh và khó bảo quản lâu dài. Anh quyết định “nâng cấp” món ăn vặt này thành sản phẩm đóng gói chuẩn chất lượng, nhưng vẫn giữ được hương vị truyền thống.
Đầu tư 400 triệu đồng tích góp trong nhiều năm, anh mạnh dạn mua các thiết bị như máy rửa ozone, máy dập, máy sấy, máy đóng hộp… để đảm bảo quy trình sản xuất hiện đại, loại bỏ tồn dư hóa chất, và kéo dài thời hạn sử dụng. Mẻ sản phẩm đầu tiên ra đời sau 3 tháng thử nghiệm.
Tuy nhiên, khó khăn lập tức ập đến: sản phẩm bị từ chối tại hầu hết cửa hàng do giá thành cao hơn mặt bằng chung. Không nản lòng, anh mở một cửa hàng giới thiệu sản phẩm tại TP Cần Thơ, dùng 100 triệu đồng làm marketing và đưa sản phẩm lên mạng xã hội.
Bước ngoặt từ sáng chế máy tách hạt cà na
Khi sản phẩm cà na dập chua ngọt bắt đầu được biết đến, khách hàng phản hồi rằng trái cà na vẫn còn hạt, gây bất tiện khi ăn. Nhạy bén trước nhu cầu đó, anh Thanh tiếp tục nghiên cứu sản phẩm mới: cà na tách hạt.
Ban đầu, anh tự mày mò làm dụng cụ tách hạt thủ công, nhưng tốn quá nhiều thời gian sơ chế. Không dừng lại ở đó, anh hợp tác với kỹ sư cơ khí, nghiên cứu chế tạo máy tách hạt cà na đầu tiên tại Việt Nam, chi phí hơn 80 triệu đồng, mất hơn 2 năm hoàn thiện. Nhờ thiết bị độc quyền này, anh tạo ra sản phẩm cà na tách hạt tiện dụng, đồng đều và dễ mở rộng quy mô.
Chuỗi quy trình nghiêm ngặt từ nguyên liệu đến thành phẩm
Để giữ được màu sắc và hương vị tự nhiên, anh Thanh áp dụng quy trình thu mua nguyên liệu khắt khe. Cà na tươi phải được thu hoạch trong ngày, ướp đá và vận chuyển đến xưởng trong vòng 6 tiếng. Ngay khi về đến nơi, trái được tách hạt trong 2 tiếng, rửa bằng máy ozone, ướp đường rồi trữ đông.
Chỉ khi có đơn đặt hàng, sản phẩm mới được đóng gói và giao ngay trong ngày, đảm bảo độ tươi và hương vị đặc trưng. Nhờ đó, cà na của anh giữ được màu xanh tự nhiên, không bị chát, có thể bảo quản 1 tháng trong ngăn mát, 12 tháng nếu trữ đông.
Hiện mỗi tháng anh Thanh sản xuất hơn 2 tấn cà na tách hạt. Mỗi hộp 500g được bán với giá từ 80.000 – 90.000 đồng, chủ yếu qua các kênh online và đại lý khắp cả nước. Lợi nhuận ròng mỗi tháng lên đến 100 triệu đồng.
Không dừng lại ở cà na: mở rộng tầm nhìn và tận dụng phụ phẩm
Không chỉ dừng ở cà na, anh Thanh còn thử nghiệm và thành công với chùm ruột tách hạt, được thị trường đón nhận tích cực. Trong dịp Tết vừa qua, anh nhận hàng trăm ký đơn đặt hàng mà vẫn không đủ hàng để bán.
Đặc biệt, anh còn tận dụng phần hạt cà na, chùm ruột để nghiên cứu làm đồ mỹ nghệ – một hướng đi sáng tạo trong xu thế tái sử dụng phế phẩm nông nghiệp. Đồng thời, anh cũng đang phát triển kênh nội dung hướng dẫn người tiêu dùng chế biến món ăn từ cà na tách hạt, tạo giá trị lan tỏa cho sản phẩm của mình.
Câu chuyện của anh Ngô Tuấn Thanh là minh chứng rõ nét rằng: “Thành công trong khởi nghiệp không chỉ đến từ ý tưởng sáng tạo, mà còn đến từ sự kiên định và tinh thần đổi mới không ngừng.” Anh đã không chọn con đường dễ dàng mà kiên trì tạo nên giá trị cho nông sản địa phương, nâng tầm một loại quả tưởng chừng như đã bị lãng quên thành sản phẩm thương mại chất lượng cao.