(Khởi Nghiệp Xanh) Là Thạc sĩ Quản lý Tài nguyên và Môi trường, chị Lê Ngọc Hiền – chủ một farm dưa lưới nổi tiếng tại TP Vĩnh Long – đang chứng minh rằng nông nghiệp hoàn toàn có thể là mảnh đất màu mỡ cho đổi mới sáng tạo nếu người trẻ biết ứng dụng công nghệ đúng cách. Với diện tích 1.000m², farm của chị vận hành theo hướng số hóa toàn diện: theo dõi sâu bệnh qua phần mềm so sánh biểu hiện trên lá, quản lý nhiệt độ – độ ẩm môi trường, điều chỉnh hệ thống tưới nhỏ giọt tự động, tính toán công thức phân bón bằng ứng dụng cơ bản…
Tuy nhiên, theo chị Hiền, chuyển đổi số không chỉ là công cụ giúp tối ưu vận hành mà còn là “cuộc chạy đua” với tốc độ thay đổi thị trường. Hình thức quảng bá cũ rất dễ lỗi thời, khách hàng lại liên tục tiếp cận các sản phẩm thay thế thông qua mạng xã hội. Vì vậy, yếu tố then chốt chính là khả năng cập nhật liên tục – từ hình ảnh bao bì, thông điệp truyền thông đến kênh bán hàng.
Chị cũng chia sẻ thẳng thắn: “Không thể khởi nghiệp bền vững nếu chỉ nhìn vào lợi nhuận. Người trẻ cần kiến thức rộng – từ công nghệ, kinh tế, ngoại ngữ, đến sự vận hành của tự nhiên và xã hội. Và hơn hết là giữ gìn giá trị đạo đức, vì mạng xã hội hôm nay dễ khiến nhiều người bất chấp tất cả để câu view.”
Chị Hiền nhấn mạnh: “Muốn vươn xa, phải đam mê đủ lớn để không ngừng học hỏi. Và đừng chỉ học điều mới – hãy hiểu sâu về nơi mình sinh ra, vì đó là nền tảng giúp bạn phát huy được thế mạnh riêng”.
Tư duy số hóa: Vượt khó để tạo dấu ấn bằng công nghệ
Khởi nghiệp trong lĩnh vực tranh gạo truyền thống, anh Khưu Tấn Bửu (TP Cần Thơ) chọn cách khác biệt: ứng dụng công nghệ sinh học để tạo màu từ vi sinh, sử dụng enzyme giúp tranh có màu sắc bền, ổn định hơn. Song song, công nghệ cắt laser và in kỹ thuật số giúp sản phẩm tinh xảo hơn, giảm thời gian sản xuất.
Tuy nhiên, khởi nghiệp thời công nghệ số không đơn giản: “Thiết bị, phần mềm, SEO, quảng cáo – mọi thứ đều cần đầu tư. Nhưng vốn có hạn nên phải chọn lọc kỹ càng, nếu không sẽ lãng phí”, anh Bửu chia sẻ.
Theo anh, tranh gạo – một mặt hàng truyền thống – nếu không đổi mới trong tiếp thị và bán hàng, sẽ khó tiếp cận thế hệ người tiêu dùng mới. “Tôi tập trung vào việc kể câu chuyện thương hiệu, bán trải nghiệm chứ không đơn thuần là sản phẩm. Đó là cách để sản phẩm truyền thống có chỗ đứng giữa thị trường số cạnh tranh khốc liệt.”
Đặc biệt, anh nhấn mạnh vai trò của việc học hỏi liên tục: “Phải hiểu và ứng dụng các xu hướng như thương mại điện tử, AI, blockchain… mới mong tận dụng cơ hội trong kỷ nguyên số.”
Kết nối – Hỗ trợ – Đồng hành: Kiến tạo hệ sinh thái khởi nghiệp cho thanh niên
Theo anh Vũ Cao Vĩnh – Bí thư chi đoàn cơ sở Sở Khoa học và Công nghệ tỉnh An Giang – đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số không chỉ là xu hướng, mà còn là đòn bẩy phát triển đất nước trong kỷ nguyên mới. Thanh niên chính là lực lượng tiên phong trong hành trình này.
Anh Vĩnh cho rằng, để tạo điều kiện cho thanh niên bứt phá, cần thúc đẩy mô hình liên kết “3 nhà”: nhà nước – nhà trường – doanh nghiệp. Những dự án nghiên cứu liên kết, chương trình thực tập thực tế, cuộc thi khoa học kỹ thuật quy mô lớn… sẽ là bàn đạp giúp các bạn trẻ thử sức và phát triển năng lực sáng tạo.
Anh cũng nhấn mạnh cần có chính sách hỗ trợ cụ thể: “Cung cấp học bổng nghiên cứu, hỗ trợ tài chính cho dự án khởi nghiệp, tổ chức các khóa đào tạo về quản trị, pháp lý, marketing số… là những yếu tố thiết thực, không thể thiếu”.
Không dừng lại ở đó, anh đề xuất khuyến khích nghiên cứu và ứng dụng AI vào đời sống – từ y tế, giáo dục, nông nghiệp – đặc biệt tập trung vào các lĩnh vực như học sâu, xử lý ngôn ngữ tự nhiên và thị giác máy tính.
Kết luận: Muốn đi xa, phải cùng nhau đi
Câu chuyện của ba nhân vật trên là những lát cắt tiêu biểu cho tinh thần khởi nghiệp, đổi mới sáng tạo của thanh niên Đồng bằng sông Cửu Long. Dù là nông nghiệp hay thủ công mỹ nghệ, dù là sản xuất hay nghiên cứu – điểm chung của họ là tư duy công nghệ, nội lực vững chắc và khả năng học hỏi không ngừng.
Sự phối hợp giữa chính quyền, nhà trường và doanh nghiệp sẽ là chất xúc tác mạnh mẽ, tạo nên hệ sinh thái khởi nghiệp – nơi thanh niên không chỉ khởi nghiệp vì đam mê mà còn tạo ra giá trị bền vững cho cộng đồng và đất nước.