(Khởi Nghiệp Xanh) Trong những năm gần đây, tinh thần khởi nghiệp trong thanh niên vùng đồng bào dân tộc thiểu số đang thắp lên làn sóng mới, đầy cảm hứng và tích cực. Bằng trí tuệ, bản lĩnh và lòng yêu quê hương, nhiều bạn trẻ đã dám rời bỏ cơ hội lập nghiệp nơi phố thị để trở về bản làng, mang theo những mô hình phát triển kinh tế sáng tạo, bền vững. Họ không chỉ làm giàu cho bản thân mà còn lan tỏa giá trị cộng đồng, góp phần xây dựng những vùng quê nghèo ngày càng khởi sắc.
Bùi Văn Cường: Trở về bản làng để làm du lịch cộng đồng
Sau 13 năm học tập và làm việc tại TP. Hồ Chí Minh, anh Bùi Văn Cường, người dân tộc Mường tại xã Quyết Chiến, huyện Tân Lạc, tỉnh Hòa Bình đã có một quyết định mang tính bước ngoặt: trở về quê hương và khởi nghiệp với mô hình du lịch cộng đồng.
Nhìn thấy tiềm năng của quê hương – một vùng đất sở hữu khí hậu mát mẻ, cảnh sắc nên thơ, bốn mùa hoa nở và nhiều loại nông sản ôn đới – anh Cường đã cải tạo ngôi nhà sàn truyền thống của gia đình thành nơi lưu trú cho khách du lịch. Điều đặc biệt ở đây là du khách không chỉ được “ở bản, ngủ sàn” mà còn được trải nghiệm đời sống bản địa, thưởng thức ẩm thực đặc sản và hòa mình vào văn hóa dân tộc Mường đặc sắc.
“Tôi mong muốn lan tỏa niềm đam mê khởi nghiệp đến thanh niên địa phương và cùng bà con đưa hình ảnh bản làng ra ngoài kia”, anh Cường chia sẻ.
Chỉ sau hơn một năm hoạt động, khu du lịch cộng đồng của anh đã trở thành điểm đến yêu thích của nhiều du khách gần xa. Đây không chỉ là thành công cá nhân mà còn góp phần thúc đẩy phong trào khởi nghiệp tại vùng đồng bào dân tộc, bảo tồn và phát huy các giá trị văn hóa truyền thống.
Đinh Thị Quyết: Trồng rau sạch để đổi đời cho cả bản làng
Sinh ra trong gia đình làm nông tại xã Quyết Chiến, chị Đinh Thị Quyết đã từng có tuổi thơ gắn bó với ruộng nương. Nhận thấy lợi thế khí hậu mát mẻ quanh năm, chị đã mạnh dạn vận động bà con trồng rau su su theo hướng an toàn, tạo nên hướng đi mới cho sản xuất nông nghiệp tại địa phương.
Không dừng lại ở việc sản xuất, chị Quyết sáng lập Hợp tác xã sản xuất rau an toàn Quyết Chiến, quy tụ bà con cùng tham gia trồng, thu hoạch và tiêu thụ rau sạch. Với sự chủ động tổ chức các buổi tập huấn, xây dựng thương hiệu, kết nối thị trường, chị đã biến loại rau vốn dĩ là cây trồng phụ trở thành nguồn thu nhập chính cho hàng chục hộ gia đình.
“Mỗi bó rau bán được là một niềm vui, vì biết rằng sau đó là những bữa ăn lành mạnh cho người tiêu dùng và nguồn sống ổn định cho bà con mình”, chị Quyết xúc động.
Sự thành công của mô hình rau sạch không chỉ tạo sinh kế bền vững mà còn nâng cao nhận thức cộng đồng về sản xuất nông sản an toàn, từ đó khơi dậy sự chủ động vươn lên từ chính người dân bản địa.
Lý Hai: Khai thác giá trị cây quế, dựng nên Hợp tác xã của người Dao
Tại huyện Văn Yên (Yên Bái) – nơi nổi tiếng với cây quế – anh Lý Hai, người dân tộc Dao, đã chọn hướng đi khác biệt: thành lập Hợp tác xã Bình An, chuyên thu mua và sơ chế vỏ quế. Với kiến thức tích lũy được qua thời gian học hỏi và kinh nghiệm thực tiễn, anh đã tập hợp những người dân trong bản cùng tham gia, phát triển mô hình sản xuất bài bản, bài học từ thực tiễn.
“Chúng tôi không chỉ thu mua quế, mà còn tạo ra chuỗi giá trị khép kín để tối ưu lợi ích cho người dân”, anh Lý Hai chia sẻ.
Không dừng lại ở cây quế, hợp tác xã của anh Lý còn mở rộng sang trồng và sơ chế dược liệu bản địa, vừa tạo việc làm, vừa góp phần giữ gìn nguồn gen quý và phát triển kinh tế vùng cao theo hướng xanh và bền vững.
Từ một thanh niên bình thường với khát vọng làm giàu, Lý Hai đã trở thành người truyền cảm hứng cho cả cộng đồng. Anh chứng minh rằng, nếu biết tận dụng lợi thế bản địa và đồng lòng cùng nhau, người dân vùng cao hoàn toàn có thể thoát nghèo và tiến xa hơn trên con đường phát triển.
Bản lĩnh và khát vọng – động lực phát triển vùng cao
Câu chuyện của anh Cường, chị Quyết và anh Lý Hai không chỉ là những minh chứng sinh động về nghị lực vượt khó, mà còn phản ánh sự chuyển mình mạnh mẽ của lớp thanh niên dân tộc thiểu số. Họ đã vượt qua mặc cảm, rào cản địa lý, thiếu thốn về nguồn lực để đứng lên, khởi sự từ những điều gần gũi nhất – ngôi nhà sàn, thửa ruộng, cây quế…
Dưới góc nhìn phát triển bền vững, đây là những mô hình cần được tiếp sức và nhân rộng. Bởi hơn ai hết, người bản địa hiểu rõ nhất tiềm năng quê hương mình, và chính họ mới là những người giữ gìn tốt nhất các giá trị văn hóa, sinh thái truyền thống khi phát triển kinh tế.